Profesor Jan Karski (urodzony jako Jan Romuald Kozielewski w 1914 r. w Łodzi, zmarł 13 lipca 2000 r. w Waszyngtonie) - polski prawnik, historyk, politolog i dyplomata. Bohater trzech narodów: polskiego, żydowskiego i amerykańskiego, powszechnie nazywany człowiekiem, który próbował powstrzymać Holocaust. W 1998 r. nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla. Wybitny uczony, prof. Uniwersytetu Georgetown, gdzie zdobył stopień naukowy doktora, później profesora nauk politycznych, i gdzie przez 40 lat wykładał w School of Foreign Service, kuźni amerykańskiej elity dyplomatycznej.
W 1970 r. napisał fundamentalną monografię „The Great Powers and Poland, 1919–1945: From Versailles to Yalta”. Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie (od 1985 r.). Doctor honoris causa ośmiu uniwersytetów w kraju i za granicą, w tym Uniwersytetu Łódzkiego. Honorowy obywatel Izraela i miasta Łodzi. W 1982 r. otrzymał tytuł „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”, a w 2012 r. prezydent USA Barack Obama przyznał pośmiertnie Karskiemu Prezydencki Medal Wolności.
Amerykański tygodnik „Newsweek” uznał Karskiego za jedną z najwybitniejszych postaci XX wieku, zaś jego misję wojenną określił mianem jednego z moralnych kamieni milowych cywilizacji upływającego stulecia. Jan Karski stał się międzynarodową ikoną walki o godność i prawa człowieka oraz sprzeciwu wobec totalitaryzmów.
Łódź z początku XX wieku zaszczepiła w nim tolerancję dla różnych kultur i wyznań, co sam niejednokrotnie podkreślał w wywiadach. Wychował się w rodzinie katolickiej, jako jeden z ośmiorga rodzeństwa. Rodzina Kozielewskich mieszkała przy ul. Kilińskiego 71 (wtedy ul. Widzewskiej), w czynszowej kamienicy. Karski był bardzo zdolnym uczniem, z tego względu rok wcześniej poszedł do pierwszej klasy Szkoły Powszechnej nr 4, mieszczącej się przy ul. Targowej 14. Jesienią 1926 r. rozpoczął naukę w Miejskim Gimnazjum Męskim im. Józefa Piłsudskiego przy ul. Dzikiej (dziś ul. Sienkiewicza).
W 1935 r. ukończył prawo i dyplomację na Uniwersytecie Lwowskim oraz Wołyńską Szkołę Podchorążych Rezerwy. Staż dyplomatyczny odbywał m.in. w Genewie i Londynie. Tuż przed wybuchem II wojny światowej rozpoczął karierę dyplomatyczną w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Podczas kampanii wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli. Podając się za szeregowca, trafił do transportu wymiany jeńców między ZSRR i Niemcami, z którego to transportu udało mu się uciec. Przez całą wojnę działał dla polskiego podziemia AK oraz dla polskiego rządu na wychodźctwie. W przebraniu strażnika dwukrotnie wchodził do warszawskiego getta, a także dostał się do obozu tranzytowego dla Żydów w Izbicy. Spisał swoją relację jako naoczny świadek eksterminacji Żydów, a jego raport generał Władysław Sikorski przekazał rządom Anglii i USA. Sam Karski przedstawił swój raport m.in. prezydentowi USA Franklinowi D. Rooseveltowi, jak i wielu innym politykom, władzom kościelnym i dziennikarzom, jednak pomimo jego uporczywych starań nie wszyscy byli w stanie uwierzyć w relację o zagładzie Żydów.
Od 1999 r. w Muzeum Miasta Łodzi znajduje się poświęcona Janowi Karskiemu ekspozycja.
Informacje o życiu i działalności Jana Karskiego: